کاش موبایلم خاموش بود و این پیام را نمی گرفتم. گاهی اوقات در دسترس نبودن یک خصوصیتی دارد که قابل وصف نیست.حسین موذن همیشه عادت دارد خبرهای خوب بدهد.از مسابقه، جایزه، جشنواره و این طور چیزها حرف می زند.اما آن شب این پیام کوتاه را برایم فرستاد.
«در جنایت هولناک عوامل وهابی در زاهدان،علیرضا آبیز عضو مرکز شماره یک زاهدان شربت شهادت نوشید.»
وقتی حسین موذن خبر داد عضو مرکز شماره یک کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان زاهدان هستی، دلم لرزید.وقتی اسمت را برایم نوشت اشک در چشمانم حلقه زد. وقتی تاکید کرد دانش آموز سال سوم دبستان بودی، دیگر نتوانستم روی پا بایستم.خیلی آرام روی زمین نشستم.اتاق دور سرم می چرخید.
خبر دارم که همین دو سه روز پیش، امتحاناتت تمام شده بود. تازه داشتی یک نفس راحت می کشیدی که یک دفعه…
حسین می گفت: با برادرت محمود خیلی زودتر از پدرتان وضو گرفتید و بلافاصله به طرف مسجد رفتید.پدر آرام آرام پشت سرتان می آمد.شما خودتان را به صف نماز رسانده بودید. رکعت اول بود که پدربه آستانه درب مسجد رسید. او رسید اما به آسمان نرسید.
شاید من و تو هرگز همدیگر را ندیده باشیم. حداقل من که به یاد ندارم تو را دیده باشم. زاهدان آمده بودم اما بعید می دانم ملاقاتی میان من و تو اتفاق افتاده باشد.
علیرضای کوچک من
پسرک سوم دبستان ام
نازنین عضو کتابخانه شماره یک
می خواهم برایت نامه بنویسم اما دستانم قدرت نوشتن ندارند. قلم در دستانم نمی چرخد.حرف ها را یکی یکی روی صفحه کلید تایپ می کنم.حروف را باید چند بار تایپ کنم تا بتوانم یک کلمه را صحیح بنویسم. دستانم سست شده و چشمان خیسم از پشت شیشه عینک حروف را به درستی تشخیص نمی دهد.
هنوز آفتاب هست اما دیگر چه فایده ای دارد.اگر روز طولانی تر از این هم بشود تو دیگر به خانه برنمی گردی.حالا دیگر غروب، صبح، ظهریا شب فرقی با هم ندارند. الآن که این چند خط را می نویسم، تو را با خاک هم آغوش کرده اند. همان خاکی که با دستان هنرمندت از آن تندیس ها می ساختی. شاید نمونه ای از کارهایت هنوز در کتابخانه باشد.
حسین می گفت قرار بود امروز کتابی را که به امانت گرفته بودی، خلاصه نویسی کنی و آن را به کتابخانه تحویل بدهی. حالا دیگر خودت خلاصه ی یک کتاب هستی. اطمینان دارم که دوستم حسین یک روز خیلی نزدیک، دوستانت را در کتابخانه صدا می زند و ار آنها می خواهد تا کتاب زندگی قشنگ تو را خلاصه نویسی کنند.خبر دارم برای این تابستانت خیلی برنامه ها داشتی. یکی دو تا از نقاشی هایت را هم امروز صبح برایم با پست الکترونیکی فرستادند. خیلی قشنگ و جالب بود.تا دیشب از ستاره های آسمان نقاشی می کشیدی. خانم مربی از بهشت و بهشتیان برایت قصه می گفت. خیلی سوال ها در باره خدا از مربیانت می پرسیدی. کنجکاو بودی تا از آسمان ها بیشتر از زمین بدانی. کتاب هایی را به امانت می بردی که شگفت انگیز و رازآلود بود. با گل سفال و آن دستان کوچکت چیزهایی می ساختی که لبخند را بر لبان مربیان و دیگر اعضا می نشاند.
پسر جان، علیرضای عزیز!
حالا خودت یک ستاره ای. الآن جواب بسیاری از سوالات را می دانی. حالا تو از چیزهایی باخبری که حتی مربیانت هم با همه سوابق و تجربه هایشان از آن بی اطلاع هستند.از امشب به بعد خودت یکی از آن بهشتیان هستی.
راستی پسرک خوبم.
رسم دوستی فراموشی نیست.من و تو که همدیگر را ندیده بودیم. پس انتظاری نیست که تو از من یاد کنی.اما دوستانت، مربیان خوب کتابخانه و مدیر مهربان کانون پرورش استان سیستان و بلوچستان یعنی حسین موذن را فراموش نکن. حالا که در بهشت هستی و فرشتگان خوب خدا از تو پذیرایی می کنند، یاد اینان هم باش. دستان کوچکت را درست مثل زمانی که قنوت نماز می خواندی بالا بگیر و از مهربان پروردگارت برای پدر و مادرت، دوستانت، معلمانت ، مربیانت و همه و همه دعا کن.
گهگاه از آن بالا بالا ها که هستی لبخندی بزن تا دیگر اعضای کتابخانه تصویر قشنگت را نقاشی کنند. آنان دوست دارند ستاره ای را نقاشی کنند که لبخند بر لب دارد.
امیرنعمت بنی آدم را جماعت خیرین مدرسه ساز استان تهران می شناسند.آنهایی هم که صبح ها در پارک ملت تهران ورزش می کنند، چهره اش را در ذهن دارند.یکی دو سال پیش من و امیرنعمت بنی آدم در غروب یکی از شب های ماه رمضان روبروی هم نشستیم و گپ زدیم. افطار را مهمان او و دوستانش بودم. بعد از آن بود که در یک جای خلوت نشستیم تا این مرد نیکوکار از خاطراتش در عرصه مدرسه سازی برایم تعریف کند. حرف های بسیاری میان من و او رد و بدل شد که نتیجه اش در کتاب «جلوه های عشق و ایثار» منتشر گردید. در یکی از خاطراتش به بزرگواری و کرامت بچه ها و خانواده هایی اشاره کرد که برای خودش یادگاری بود. او برایم چنین تعریف کرد:
پس از فوت مادرش،الآن چند سال است که پدرش تنها زندگی می کند. همه بچه ها ازدواج کردند و حالا هر کدام صاحب همسر و فرزند هستند. دیشب داشت از پدرش تعریف می کرد. بخشی از خاطرات زندگی اش را در کنار من و یکی دو نفر از دوستان مرور می کرد.حرف که به مرام و معرفت قدیمی ها رسید، به ماجرای نان خریدن های پدرش اشاره کرد و گفت:
لحظه ای که سکه 1000 ریالی را به من داد، باور کردم که ارزش پول ایران امروز هم در مقایسه با گذشته کاهش یافت.از اتوبوس ریالی که پیاده شدم، یاد آن شبی افتادم که به اتفاق خانواده ام مهمان یکی از بستگان بودیم. آن شب صاحب خانه آلبوم خانوادگی اش را در حضور همسرم و دو فرزندم ورق می زد.ناگهان در وسط آلبوم چند اسکناس قدیمی نمایان شد. اسکناس های 50 و 100 ریالی متعلق به 30 سال پیش که خودم بارها نمونه هایش را به عنوان عیدی از بزرگترهای فامیل گرفته بودم.
زن های محله دور هم نشسته بودند و گپ می زدند. هر کسی چیزی برای بقیه تعریف می کرد. یکی از آن جماعت با غرور خاصی رو به دیگری کرد و گفت: همین چند روز پیش یک زمین تازه در فلان منطقه خریدیم. بالاخره آدم باید تا می تونه ملک و زمین برای خودش دست و پا کنه.
سمت چپ شیشه عقب اتومبیلش تصویری از جهان پهلوان غلامرضا تختی را چسبانده بود.سن و سالش در آن حد بود که نهایتا» 25 بهار را دیده باشد.وقتی سر چهارراه به کنارش رسیدیم، دلم می خواست از او بپرسم که میان این همه عکس و تصویر در دنیای امروز چرا غلامرضا تختی؟ اما سبز شدن چراغ راهنمایی این فرصت را از من گرفت. انتهای خیابان معروف فخرآباد یا همان محسن مشکی امروز، پسرکی 8 یا 9 ساله در حالی که کیف مدرسه اش روی دوش او آویزان بود، خیره خیره به میوه های رنگارنگ مغازه دو دهنه نگاه می کرد.معلوم بود مدتهاست از این میوه ها نخورده است. چند نفری آمدند خرید کردند و رفتند اما پسرک همچنان چشم به میوه ها دوخته بود.انگار حالا که نمی توانست چیزی از آن میوه ها نوش جان کند، دست کم این فرصت را داشت تا قبل از رفتن به خانه، تعدادی از آن میوه ها را به تماشا بایستد. نانوایی لواش ماشینی خلوت بود. بنابراین همکارم بی درنگ توقف کرد تا تعدادی نان برای خانه بخرد.من هم همراهش به نانوایی رفتم. همانطور که او سرگرم جمع کردن نان ها بود، نگاهم به دو طرف تنور ماشینی افتاد. صاحب نانوایی در هر دو سمت تنور، تصاویری از غلامرضا تختی را چسبانده بود. انگار می خواست هر بار که نگاهش به بالا می افتد، عکس جهان پهلوان و جوانمردی اش مقابل دیدگان او قرار بگیرد. این سه تصویر تنها در فاصله غروب یکی از همین روزهای بهاری برابر چشمانم قرار گرفت. درست در فاصله ی زمانی ترک محل کار و رسیدن به منزل بود که این لحظه ها در ذهنم ثبت شد. صبح روز بعد در حالی که با یکی از اتوبوس های ریالی راهی میدان ولی عصر(عج) بودم، دوباره تصویر غلامرضا تختی را دیدم. راننده این عکس را بالای سرش نصب کرده بود. در فاصله زمانی کمتر از 12 ساعت، آن هم بدون هیچ جست و جویی 3 بار تصویر جهان پهلوان در برابر نگاهم قرار گرفت.همانطور که به طرف محل کارم می رفتم، این نکته در ذهنم نقش بست: جهل و دو سال از مرگ جهان پهلوان تختی می گذرد اما انگار او هنوز زنده است و در جای جای این جامعه حضور دارد. سالی که من دیده به جهان گشودم، او چشم از جهان فرو بست. هر کجا عکسش هست، به یقین عشق و علاقه ای پشت آن نهفته است.راستی چرا تختی هنوز برای مردم این جامعه محبوب است اما برخی از به ظاهر زندگان که هزار آلودگی برای دیگران دارند، مرده محسوب می شوند؟چرا اینان منفورند اما تختی وهزاران چون او که خیرشان به مردم می رسید و اینک دستشان از دنیا کوتاه است همچنان محبوب قلوب مردمانند؟ شاید جواب این سوال را باید از آن کودکی پرسید که مات و مبهوت به میوه های رنگارنگ نگاه می کرد. همان که پدرش قدرت خرید چنین نعمت هایی را ندارد.همان که مادرش باید در خانه دیگران کارگری کند تا لقمه ای نان سر سفره بیاورد.او بهتر می تواند بگوید چرا غلامرضا تختی که جسمش 42 سال پیش زیر خاک رفت، هنوز نامش درسینه های مردم زنده است، اما برخی زندگان از نگاه دانش پزشکی، در قلب مردمان مرده ای بیش نیستند.آری او می داند از او باید پرسید
به محض شروع سریال، مرد آرایشگر دست از کار کشید و فقط با شانه و قیچی آن هم بالای سر مشتری بازی بازی می کرد.تمام نگاهش متوجه تلویزیون بود تا بداند صحنه های بعدی این افسانه به کجا ختم می شود. بالاخره آهنگ پایانی سریال او را وادار کرد دوباره دست به کار شود و موهای مشتری را اصلاح کند.
هنوز چند کیلومتری از تهران فاصله نگرفته بودیم که ترافیک اتوبان کرج شروع شد.بنا به دعوت یکی از دوستان قدیمی، راهی طالقان بودیم.ترافیک آن قدر بود که بارها در بعدازظهر آن پنجشنبه ناچار بودیم مثل بقیه خودروها توقف کامل داشته باشیم. به هر حال از کرج رد شدیم. همسرم پشت فرمان بود و من گهگاه با دوستانم یعنی آقایان محمدعلی آذرپیرا و حیدر فرحناکی در تماس بودم تا بتوانیم به اتفاق هم به سمت طالقان برویم. هنوز هوا تاریک نشده بود که ما هم مثل بقیه رانندگاه، چراغ های اتومبیل مان را روشن کردیم. هنوز 5 کیلومتر تا اول جاده طالقان مانده بود که همراهانمان را پیدا کردیم. پشت سر آنها حرکت می کردیم. یکی دو کیلومتر تا خروجی اتوبان به سمت طالقان مانده بود که چشممان به بنز الگانس پلیس جاده افتاد. در مسیر کندرو به آرامی حرکت می کرد و ما هم در همان مسیر بودیم. هنوز خیلی از پلیس فاصله نگرفته بودیم که به راه افتاد.درست پشت سرمان قرار گرفت و در اندک زمانی به خودرو ما از پشت بلندگو اشاره کرد تا توقف کنیم.اولش باور نمی کردیم که مخاطبش باشیم. من به عقربه سرعت سنج ماشین نگاه کردم. دیدم سرعت ما مجاز است. سبقت غیر مجاز هم نگرفته بودیم. در همین فکر و خیال بودم که پلیس به کنارمان آمد و با اشاره دست از ما خواست تا توقف کنیم.
پس از گذشت چند سال از فوت پدرش، تصمیم گرفت در سالروز وفاتش متنی را بنویسد تا به یادگار در روزنامه منتشر کند.چون اهل قلم بود نوشت:
سال اول ورود به دانشکده باید درس ریاضی و آمار را می خواندیم. آن روزها دکتر پرویز شیرانی این درس را ارائه کرده بود و بچه های رشته علوم ارتباطات هم این درس پایه ای را باید می گذراندند. جلسه اول یا دوم بود که دکتر شیرانی یک معادله ریاضی روی تخته سیاه نوشت و یکی از دانشجویان را صدا زد تا آن را حل کند. کسانی که در دبیرستان ریاضی فیزیک یا علوم تجربی خوانده بودند خیلی راحت از پس سوالات برمی آمدند. من هم که اقتصاد خوانده بودم مشکلی نداشتم. اما از بد حادثه استاد کسی را صدا زد که در ریاضیات و آمار بسیار ضعیف بود و مدتها هم از این مباحث دور بود.
خاطرات سفرزندگی یک خبرنگار 